Sühreverdinin Ibn Sina Eleştirisi (2012)

Şihâbüddîn Sühreverdî\'nin felsefeyle münasebeti, sadece üslup değil maksad ve netice bakımından da kelimenin tam mânâsı ile felsefî; felsefî meşgalesinin en aslî cüzü olan Ibn Sînâ eleştirisi de felsefî bir eleştiridir. Çünkü Sühreverdî rűhen değilse dahi aklen Meşşâî bir ailede doğmuş; fikrî formasyonunu önemli nisbette orada tamamlamış; ama ömrünün belli bir noktasında yeni bir hakikat arama yolculuğuna çıkmıştır. Ancak bu yolculuk sonunda adını \"Işrâk felsefesi\" koyduğu kendi hakikatini bulduktan sonra dahi aile ferdleriyle bağını koparmamış; bilakis onları kendi hakikatine ihtida ettirmek için ateşli bir fikrî mücadeleye tutuşmuştur. Ama bu tartışmasını, Aristoteles\'le değil Ibn Sînâ ile yapmıştır. Bu çalışmanın gayesi de Sühreverdî\'nin Ibn Sînâ ile yaptığı işbu hakikat muhavere ve münakaşasının eleştirel, objektif ve ayrıntılı bir hikâyesini sunmaktır.
Sühreverdî\'nin eleştirileri ortaya konulurken, asıl olarak Hikmetü\'l-Işrâk\'a dayanılmış; diğer eserlerine Hikmetü\'l-Işrâk\'teki eleştirileri açıklayıcı olduğu nisbette müracaat edilmiştir. Çünkü bilindiği üzere Sühreverdî, Kitâbü\'t-Telvîhât, el-Meşâri\' ve\'l-Mutârahât ve el-Mukavamât gibi diğer felsefî eserlerini, zaman zaman Işrâkî renge bürünse de, ağırlıklı olarak Meşşâî üslupta yazmıştır. Ibn Sînâ\'nın fikirleri açıklanırken, daha ziyade el-Işârât ve\'t-Tenbîhât\'a müracaat edilmiştir. Zira Işârât, filozofun hem ömrünün son yıllarında yazdığı hem de sadece kendi görüşlerine yer verdiği bir felsefî eseridir. Ayrıca, görünen o ki Sühreverdî, Ibn Sînâ\'nın fikirlerini çoğu zaman bu eserine dayanarak eleştirmiştir