Diyarbekirli Cemilpaşazadeler (ISBN: 9789758637799)

Diyarbekirin ünlü Kürt ailelerinden Cemilpaşazadeler, adını Osmanlı paşası Cemil Paşadan alır. Şehrin bu eski ailesi, zamanla ekonomik ve politik bakımdan etkin bir konuma geldi. Özellikle Cemilin Osmanlı paşası olduğu ve devletten de destek aldığı dönemde, aile ekonomik gücünü ve politik etkinliğini daha da artırdı.

Yirminci yüzyılın başında Cemil Paşanın birkaç oğlu ve torunu Istanbul ve Avrupada öğrenim gördüler. Başta Ekrem Bey ve Kadri Bey olmak üzere bu gençlerden bazılarının Kürtlük bilinci Istanbulda gelişti. Kürt milliyetçilerinden etkilenip Kürt örgütlerinde aktif olarak çalışmaya başladılar. 1912-1925 döneminde ailenin bir kısım bireylerinin Kürt örgütlerinde çalışıp Kürt ulusal haklarını talep ederek önce Ittihat ve Terakki, ardından da Kemalistlere karşı çıkması, 1925 Kürt Ayaklanmasından sonra aileye pahalıya mal olmuştur. Sadece söz konusu bireyler değil, ailenin Kürtlükle ilgili hiçbir çalışması olmayan diğer mensupları da devlet tarafından hapis ve sürgünle cezalandırılmışlardır.

Malmîsanij, bu çalışmasında Cemil Paşadan başlayarak ailenin yüzyıllara dayanan ve birkaç ülkeye yayılan mensuplarının soyağacını çıkarıyor, Kürt milli hareketi içindeki rollerini ortaya koyuyor. Aile mensuplarının biyografileri ve secereleriyle zengin görsel malzeme, kitaba ayrı bir önemkatıyor.